Praktische tips
Wil je met een school samenwerken? Hou rekening met enkele praktische zaken!
1. Contacteer zelf een school
Leerkrachten hebben vaak geen tijd om zelf op zoek te gaan naar buitenschoolse activiteiten in de buurt. Wees dus proactief en contacteer zelf een of meerdere scholen. Wees voorbereid als je de school contacteert, geef alvast mee wanneer de activiteit plaatsvindt, hoelang de activiteit ongeveer zal duren en wat de bedoeling van de activiteit is.
2. Contacteer de school zo vroeg mogelijk
De kalender van scholen zit meestal snel vol. Contacteer de school dus zo vroeg mogelijk, best nog in het voorjaar. Komt het voorjaar te vroeg? Laat je dan zeker niet ontmoedigen. Je kan in de zomer of in september zeker ook nog scholen contacteren. Vaak hebben lokale lagere scholen nog een vrij moment in de agenda.
Tip: Vind je geen klas? Misschien is er een jeugdbeweging of naschoolse opvang in de buurt die geïnteresseerd zijn in jouw activiteit.
3. Kies een school in de buurt
Maak het voor de klas makkelijk om zich te verplaatsen. Basisscholen zijn gebonden aan een maximumfactuur. Zij kunnen voor buitenschoolse activiteiten maar een bepaald bedrag vragen aan de ouders per jaar. Je kiest dus best voor een school op wandelafstand of fietsafstand van je activiteit.
Tip: Geen scholen dichtbij in de buurt? Dan kan je via Dynamo op weg of subsidiemogelijkheden bij de provincies (Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, West-Vlaanderen) misschien toch nog bussen inleggen.
4. Baken je doelgroep af
Een eerste belangrijke stap in het uitwerken van je activiteit, is het afbakenen van je doelgroep. Een activiteit voor een 7-jarige is vaak niet interessant voor een 12-jarige. Overleg met je collega’s goed op welke doelgroep jullie willen focussen. Dit hoeft niet één bepaalde leeftijd te zijn, maar eerder een leeftijdscategorie zoals bijvoorbeeld de eerste graad basisonderwijs.
5. Stem af met de leerkracht / vakleerkracht
Reageert de school positief en komt er een klas naar jouw activiteit? Super! Een volgende stap is je activiteit afstemmen met de leerkracht in de basisschool of vakleerkracht in het middelbaar onderwijs. Vraag aan de leerkracht of je rekening moet houden met bepaalde leerdoelen. Ga bij de leerkracht ten rade en vraag of de activiteit niet te moeilijk of te makkelijk is voor de leerlingen. Geef vanuit jouw ervaring mee of de leerlingen reeds iets moeten kennen over archeologie en wat ze moeten aantrekken of meenemen op de dag zelf.
6. Werk samen met verschillende partners
Samen sta je sterker! Twijfel je nog om een activiteit te organiseren omdat je geen mensen genoeg hebt om de activiteit te begeleiden of je kan wel wat extra hulp gebruiken bij het uitdenken van je activiteit? Werk dan samen met een heemkring, Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst, museum, gemeente, ...
7. Say cheese!
Het is altijd leuk om tijdens of na je activiteit verslag uit te brengen via sociale media. Denk eraan dat je de toestemming van de ouders nodig hebt om foto’s te verspreiden. Vraag daarover raad aan de school. Vaak hebben de scholen zelf reeds de toestemming van de ouders gevraagd.
Wij gaan ervan uit dat dit voor alle beelden die wij van jou toegestuurd krijgen in orde is, en dat wij deze verder mogen gebruiken voor publiciteitsdoeleinden.
8. Na je activiteit
We hopen dat je activiteit een schot in de roos was. Vraag nog even feedback aan de leerkracht en leerlingen. Wat vonden ze het leukste aan de activiteit, wat vonden ze moeilijk, … Geef de kinderen een aandenken aan de activiteit. Zo kan je het gratis archeologiediploma voor kinderen downloaden.
9. Op naar volgend jaar!
Ben je tevreden over je activiteit en zou je volgend jaar terug willen deelnemen? Dan is het vaak mogelijk om je activiteit te hernemen en samen met dezelfde leerkracht een afspraak voor volgend jaar vast te leggen. Heb je nog andere creatieve ideeën of wil je volgend jaar een nieuwe doelgroep bereiken? Ook dan zijn jullie meer dan welkom om terug deel te nemen.
Heb je nog vragen? Aarzel dan niet om ons te contacteren via info@archeologiedagen.be
Inhoudelijke tips
Wil je graag een activiteit organiseren voor scholen, maar ontbreekt het je nog aan inspiratie? We geven je per doelgroep een paar tips en voorbeelden mee.
Eén belangrijke regel, die zowat voor elke doelgroep geldt, is om de leerlingen zelf dingen te laten ontdekken en te laten doen. Door alles zelf te ondervinden, zullen de leerlingen de dingen ook makkelijker onthouden.
Lien van der dooren, archeoloog bij BAAC, geeft aan: “De leerlingen moeten kunnen zien, voelen en de archeologie kunnen beleven. Het liefst willen de leerlingen zelf de dingen doen. Ook interactie is belangrijk, laat de leerlingen vragen stellen en stel zelf ook vragen. Het is verrassend hoe nieuwsgierig én creatief kinderen zijn in het oplossen van de vragen. Ze kunnen soms veel sneller dan volwassenen het totaalplaatje zien en begrijpen.”
Tip: Laat je idee nalezen door de leerkracht. Lukt dat niet, vraag raad bij een collega die kinderen heeft van dezelfde leeftijd.
Kleuters
Kleuters spelen graag, hebben veel fantasie en zijn niet bang om vuil te worden! Je hoeft geen ingewikkelde activiteit uit te denken, vaak zijn voor de hand liggende ideeën de beste. Zo kan je bijvoorbeeld voorlezen uit een prentenboek over archeologie. Zorg voor interactie met de kleuters, wat zien zij op de prentenboeken – wat is voor hun een archeoloog?
Tip: Je kan het prentenboek De Archeoloog van Liesbet Slegers gebruiken.
Niet bang om verschillende stemmen na te bootsen? Dan kan je de geschiedenis van je dorp of stad ook aan de hand van een poppenkast uitleggen.
Basisschool
Kinderen in de basisschool vinden een competitie tussen de klasgenoten vaak leuk. Bezig met een opgraving? Laat de kinderen zelf ervaren wat een archeoloog allemaal doet: opgraven, zeven, vondsten onderzoeken, … Achteraf kan je er een kleine quiz aan koppelen of de punten geven welk groepje het beste zeeft.
Hou er rekening mee dat een kind van 9 jaar andere dingen leuk vindt dan een kind van 12 jaar. Hou dus steeds de doelgroep van je activiteit in je achterhoofd. Stem daarnaast goed af met de leerkracht over wat de leerlingen al kennen en kunnen. Zo kan je voor jezelf ook de juiste verwachtingen creëren.
Tip: Bekijk het leerplan. De leerstof van het zesde leerjaar gaat onder andere over beroepen. Ideaal om hen te laten ontdekken wat een archeoloog allemaal doet.
Tip: Na je activiteit kan je de kinderen een diploma voor junior-archeoloog uitreiken. Je vindt het op onze website.
Middelbaar onderwijs
Archeologie wordt vaak gelinkt aan het vak geschiedenis, maar archeologie kan je aan veel meer vakken linken. Ook in de lessen cultuurwetenschappen, Latijn, natuurwetenschappen, project algemene vakken, … kan archeologie aan bod komen. Je kan dus verschillende vakleerkrachten aanspreken en polsen naar hun interesse.
Jongeren zijn vaak gekluisterd aan hun smartphone. Maak daar gebruik van. Zo kan je de kennis van de leerlingen testen met een Kahoot-quiz (zie kahoot.com) of kan je een opgraving nabouwen aan de hand van een VR-experience of via het populaire online spel Minecraft. Geen fan van digitale archeologie? Neem dan potlood en papier en geef een introductie in het tekenen van archeologische vondsten.
De Onroerend Erfgoeddienst Raakvlak uit Brugge organiseerden al verschillende activiteiten voor leerlingen uit het middelbaar onderwijs. Caroline Landsheere, publieksmedewerker bij Raakvlak, vertelt: “5 leerlingen uit de klas (tweede graad secundair onderwijs) kregen de opdracht om een presentatie te geven rond het middeleeuws leven, koken en eten. Om voldoende afwisseling te hebben zodat de aandacht van de leerlingen niet verslapte, werd daar ook een workshop in vermengd. De leerlingen gingen naar het Merovingisch huis in Brugge en kookten daar een middeleeuwse stoofpot. Tussen de verschillende stappen van de stoofpot door, konden de 5 leerlingen de anderen van hun klas uitleg geven over het leven in de middeleeuwen. De hele klasgroep vond het een leuke, praktische en leerrijke ervaring. De 5 leerlingen die het voorbereidden, waren trots op hun eindproduct.”
Heb je nog vragen? Aarzel dan niet om ons te contacteren via info@archeologiedagen.be